Het Financieel Stabiliteitscomité (FSC) adviseert volgende kabinetten om de geleidelijke afbouw van de Loan-to-Value (LTV) limiet voor hypotheken met 1%-punt per jaar na 2018 voort te zetten, totdat een niveau van 90% is bereikt. De reden om het maximale leenbedrag ten opzichte van de waarde van het huis geleidelijk verder te verlagen is dat de LTV’s en de hypotheekschuld in Nederland nog steeds uitzonderlijk hoog liggen. Dit vormt een risico voor de financiële stabiliteit. Hoge LTV’s maken de balansen van banken en huishoudens kwetsbaar en gaangepaard met grotere schommelingen in huizenprijzen en de reële economie. Het grote aantal huishoudens waarvan de hypotheek onder water staat illustreert dit. Het reeds ingezette kabinetsbeleid neemt deze risico’s deels weg, maar verdere verlaging van de LTV-limiet is wenselijk – zoals ook aangegeven in de kabinetsvisie op de bankensector. Het FSC benadrukt dat flankerend beleid nodig is om de huurmarkt sneller te ontwikkelen.
Ontwikkeling huurmarkt cruciaal
Het FSC heeft niet alleen naar de baten van een lagere LTV-limiet gekeken, maar ook naar de bredere economische en sociale kosten. Een groot deel van de starters zal bij een LTV-limiet van 90% meer of langer moeten sparen voordat zij een woning kunnen kopen. Dit leidt naar verwachting tot een toename van de vraag naar huurwoningen.
Een verdere ontwikkeling van het vrije segment op de huurmarkt is dan ook cruciaal. De maatregelen van het kabinet leveren hieraan een positieve bijdrage, maar het tempo waarin het aanbod van huurwoningen toeneemt, is waarschijnlijk ontoereikend om in de extra vraag te voorzien. Aanvullende maatregelen zijn daarom nodig. Zo kan het liberaliseren van huurwoningen worden gestimuleerd door het inkomensafhankelijke huurbeleid te versterken en het huurrecht te versoepelen. Ook kan de nieuwbouw van betaalbare private huurwoningen worden gestimuleerd, bijvoorbeeld door meer regelvrije ruimte te bieden.
Verdere verlaging naar 80% niet wenselijk.
Het advies van het FSC om de LTV-limiet verder te verlagen sluit aan bij recente aanbevelingen van het IMF, de FSB en de Commissie Wijffels. Hoewel een LTV-limiet van 90% internationaal gezien nog steeds hoog is, acht het comité een verlaging naar 80%, zoals bepleit door het IMF en de Commissie Wijffels niet wenselijk. Dit zou omvangrijke extra besparingen vergen van jonge huishoudens, terwijl de aanvullende baten in termen van financiële stabiliteit steeds beperkter worden.
Het Financieel Stabiliteitscomité
De vergadering van het Financieel Stabiliteitscomité vond plaats op dinsdag 12 mei 2015. In dit comité spreken vertegenwoordigers van DNB, de AFM en het ministerie van Financiën ten minste twee keer per jaar onder leiding van de president van DNB over ontwikkelingen op het gebied van de stabiliteit van het Nederlandse financiële stelsel. Het CPB en het ministerie van BZK hebben als externe deskundigen aan de beraadslagingen deelgenomen.
Altijd op de hoogte? Schrijf je nu in voor de nieuwsbrief of like ons op Facebook